Terugblik Platform Melkgeitenhouderij 2019

Geen categorie

14 januari 2020

In dit overzicht kijken we terug op de activiteiten die het Platform Melkgeitenhouderij in 2019 heeft uitgevoerd.

Project ‘plan verdere verduurzaming melkgeitenhouderij’
Het Platform Melkgeitenhouderij en het ministerie van LNV (de directie Dierlijke Agroketens en Dierenwelzijn) zijn sinds medio 2018 in overleg over de verdere verduurzaming van de melkgeitenketen. In 2018 is de ketenvisie ‘Gezond vertrouwen & vertrouwd gezond’ van de melkgeitenhouderij gepresenteerd. Eind 2018 zijn er tijdens de regionale ledenbijeenkomsten van het Platform Melkgeitenhouderij discussies gevoerd over het vertalen van de visie in een uitvoeringsagenda. In februari 2019 heeft Kees Oomen de rol van procesbegeleider op zich genomen om de eerste stap te zetten naar een concreter plan. Aan de hand van diverse gesprekken met het bestuur van het Platform Melkgeitenhouderij en LNV en input van de regionale bijeenkomsten heeft het Platform Melkgeitenhouderij haar plan gepresenteerd aan minister Carola Schouten van LNV. Ambities liggen vooral op het gebied van welzijn, gezondheid en zoönosen. De ambities zijn door haar bevestigd. Op dit moment wordt gewerkt om het plan verder concreet te maken.

Traject “Verantwoorde ontwikkeling Melkgeitenhouderij”
Het Platform Melkgeitenhouderij wil de groei van de melkgeitenbedrijven op verantwoorde wijze laten plaatsvinden met behoud van maatschappelijk draagvlak. Daarom heeft de sector een gezamenlijk traject met ketenpartijen en maatschappelijke belangenorganisaties op gebieden als dierwelzijn, milieu en volksgezondheid opgezet. In dit traject nemen wij als sector de verantwoordelijkheid om na te denken over een verantwoorde ontwikkeling van de sector. Afgelopen jaar hebben diverse bijeenkomsten en sessies plaatsgevonden met onder andere een denktank bestaande uit 20 melkgeitenhouders, stakeholders, specialisten en provinciale overheden. Tijdens de vergaderingen met de leden in november en december 2019 is een eerste concept gepresenteerd. Denkrichting van een mogelijke oplossing is een door de sector zelf ontwikkelde vorm van certificering. Deze systematiek moet er voor zorgen dat er geen financiële waarde gekoppeld wordt aan regulering zodat kapitaal in de sector blijft. Bedrijfsontwikkeling is alleen mogelijk wanneer voldaan kan worden aan hoge duurzaamheidseisen. De focus ligt hierbij op de randvoorwaarden voor groei. De sector zal moeten meebewegen met maatschappelijke eisen. Bij voldoende intern en extern draagvlak zal de eerste helft van 2020 gebruikt worden om te komen tot een definitief ontwerp.

Project kiemgetal
In januari 2018 is het project ‘Duurzame beheersing van kiemgetal in geitenmelk‘ gestart, waarbij de promovendus in mei is aangesloten. Het GO/NO GO moment van dit project, om het project na het eerste jaar waar nodig bij te kunnen sturen of stop te zetten indien er geen zicht was op potentiële interventies, heeft 17 april 2019 plaatsgevonden. Tijdens deze plenaire vergadering zijn de eerste resultaten gepresenteerd van de 3 studies die zijn uitgevoerd in het eerste jaar. De beslissing om het project voort te zetten hing af van aanwijzingen die de hypothese achter het project (de beïnvloeding van het kiemgetal door de aanwezigheid van de entero-mammary pathway in geiten) aantoont. De gepresenteerde resultaten gaven geen bewijs voor het bestaan van de entero-mammary pathway in geiten, maar er zijn wel voeding-gerelateerde risicofactoren voor hoog kiemgetal op bedrijfsniveau gevonden. Het onderzoeksteam heeft daarom voorgesteld om het project voort te zetten, maar de wetenschappelijke focus te verbreden, waarbij niet meer alleen het bestaan van de entero-mammary pathway in geiten wordt onderzocht, maar de immuuncompetentie van de geit meegenomen wordt in het onderzoek. Het Platform melkgeitenhouderij is akkoord gegaan met dit aangepaste onderzoeksvoorstel.

Onderzoek salmonella
Salmonellose veroorzaakt sinds 2016 in de melkgeitenhouderij ernstige en aanhoudende problemen. Op twee bedrijven bleek het mogelijk om in elk geval tot drie maanden na een uitbraak Salmonella spp. aan te tonen door middel van kweek met ophoping. In tankmelkmonsters werden, net als tijdens een door GD uitgevoerde inventarisatie in 2017, geen antistoffen tegen Salmonella spp. aangetoond. Op basis van dit beperkte onderzoek lijkt bacteriologisch onderzoek van stof- en mestmonsters die correct op verschillende plaatsen op het bedrijf zijn genomen een geschikte methode om gedurende een langere periode na een uitbraak Salmonella spp. aan te tonen. GD komt met een voorstel voor vervolg onderzoeksvragen + begroting. Dit zal niet alleen een onderzoek inhouden, maar ook een aanpak. Het Platform Melkgeitenhouderij heeft gevraagd naar een procesflow schema om te kijken welke landelijke aanpak nodig is om de bedrijven boven water te krijgen waar salmonella heerst.

Duurzame GeitenZuivelKeten 2019
DGZK bestond in 2019 uit de onderdelen energiescan, welzijnsmonitor, bokjes thuis afmesten, dierdagdosering, levensduur, dierziekten & zoönosen bestrijding en workshops/ kennisuitwisseling. Het onderdeel workshops/ kennisuitwisseling was nieuw en in totaal zijn in 2019 ruim 60 workshops en bijeenkomsten aangemeld, waarbij het thema een link had met 1 van de thema’s uit DGZK. In het tweede jaar waarin het DGZK programma beschikbaar was heeft 81% van de Nederlandse melkgeitenhouders het programma ingevuld. Hiermee is de sector doelstelling van 75% deelname in 2019 behaald. Vanuit de resultaten van de energiescan 2018 is een factsheet opgesteld, met tips en adviezen voor geitenhouders ten aanzien van het energieverbruik op hun bedrijf. In 2019 is ‘Ontdek de Geit’ https://www.ontdekdegeit.nl/ verder uitgerold. De materialen uit de toolkit zijn veelvuldig gebruikt op open dagen en om groepen te ontvangen. Daarnaast zijn educatiematerialen voor boerderijlessen over de geitenhouderij ontwikkeld. Vanuit de geitenhouders en zuivelondernemingen is feedback ontvangen, waarmee het DGZK programma is aangepast en doorontwikkeld voor 2020.

Jaarrekening 2018
In november 2019 is de jaarrekening over 2018 goedgekeurd.