Vorige week zijn alle geitenhouders in Nederland met meer dan 25 geiten door RVO geïnformeerd over de wettelijke plicht per 1 april 2021 medicijngebruik te registreren in een aangewezen database. Dit is een plicht voor geitenhouder èn dierenarts. De veehouder levert de dieraantallen aan. De dierenarts registreert alle medicijnleveranties aan de veehouder in de database.
Platform Melkgeitenhouderij heeft geïnvesteerd in een aangewezen database, zodat u op een gemakkelijke manier aan uw nieuwe wettelijke verplichting kunt voldoen.
Voor dierenartsen:
Concreet doorloopt u de volgende stappen:
Vanuit uw Praktijk Management Systeem (PMS) kunt u de medicijnleveranties doorsturen naar Medigeit. De diverse PMS-en zijn door Platform Melkgeitenhouderij vroegtijdig op de hoogte gebracht van deze verplichting. Alle PMS-en hebben zich hierop kunnen voorbereiden.
U wordt door de leverancier van uw PMS geïnformeerd over de nieuwe werkwijze.
In de wet is ook opgenomen dat er een bedrijfsgezondheidsplan (BGP) en een bedrijfsbehandelplan (BBP) moet zijn volgens bepaalde eisen. Ook moet er een 1:1 contract tussen dierenarts en geitenhouder worden afgesloten en geregistreerd bij de NVWA. Wij onderzoeken in hoeverre bestaande documenten hier al aan voldoen en hoe we het zo gemakkelijk mogelijk kunnen maken om aan deze wettelijke verplichtingen te voldoen.
Voor geitenhouders:
Concreet doorloopt u de volgende stappen:
Als dit is geregeld hoeft u verder voor de registratie van medicijngebruik geen actie te ondernemen. Uw dierenarts meldt de medicijnleveranties in de databank.
En daarna?
Als u deze stappen doorlopen heeft, dan heeft u aan uw wettelijke plicht voldaan.
Vanuit de database worden de gegevens anoniem aangeleverd aan de SDa (Stichting Diergeneesmiddelenautoriteit). Vervolgens gaat de SDa de verbruikscijfers op sectorniveau analyseren. De SDa rapporteert het gemiddelde gebruik en de spreiding tussen bedrijven en dierenartsen. Ze geeft hier ook een mening over. Als de SDa van mening is dat het verbruik op een aanvaardbaar niveau is dan zegt ze dat ook, wat voor beeldvorming naar buiten toe natuurlijk beter is dan dat de sector daar zelf over communiceert. In diverse veehouderij sectoren is dat niveau inmiddels bereikt.In het kader van wettelijke verplichtingen, zijn de resultaten van de berekeningen niet-geanonimiseerd door te geven aan NVWA.
Terugkoppeling resultaten
In Medigeit worden uw gebruiksgegevens gecombineerd tot een kwartaalrapportage per geitenhouderij. Hierin is een rollend jaargemiddelde en een waarde per kwartaal weergegeven. Het landelijk gemiddeld wordt daaraan toegevoegd voor het totale bedrijf en aparte diergroepen. Zo kan de geitenhouder zien welke onderdelen van uw bedrijf boven- en beneden gemiddeld presteren. De resultaten van de aan een dierenarts verbonden bedrijven, worden gepresenteerd in de omgeving van de dierenarts.
Duurzame Geitenzuivel Keten
Als de SDa ziet dat het beter kan, dan spoort deze de sector aan om te werken aan reductie van middelengebruik. Hoe de sector dat doet is aan de sector zelf. In de melkgeitensector doen we dat sinds een aantal jaren door in de Duurzame Geitenzuivel Keten te stimuleren om het antibioticagebruik te registreren.
In de Duurzame Geitenzuivel Keten worden in 2021 punten toegekend voor het inzichtelijk maken van het gebruik, niet aan de hoogte van het gebruik. Dat kan in de toekomst mogelijk veranderen. Indien u uw dieraantallen en medicijnleveranties laat registreren bij Medigeit, kunnen we garanderen dat de data toegankelijk zijn voor en uitgewisseld worden met Duurzame Geitenzuivel Keten (DGZK). Hiervoor dient u wel een machtiging worden af te geven in de DGZK omgeving (Z-net of Agrolink). In tegenstelling tot de machtiging binnen Medigeit, is deze machtiging niet verplicht. Echter zonder machtiging worden er geen gegevens uitgewisseld en is het niet mogelijk om punten te scoren op het onderdeel DierDagDosering binnen DGZK.
Kosten
De database is gemaakt en wordt onderhouden op kosten van het Platform Melkgeitenhouderij. Voor het gebruik van de database door veehouders en dierenartsen worden geen aparte kosten in rekening gebracht.
Vraag en Antwoord
Wat is precies veranderd in de antibiotica wetgeving en welke consequenties heeft het voor mijn bedrijf?
1.Bedrijfsbehandelplan en bedrijfsgezondheidsplan
Wanneer een dierhouder 25 of meer geiten houdt voor melk- of vleesproductie of fokkerij, moet een dierenarts een bedrijfsbehandelplan (BBP) en bedrijfsgezondheidsplan (BGP) opstellen. Een bedrijfsgezondheidsplan bestaat uit een onderzoek van bedrijfsgezondheid, een overzicht van maatregelen voor een betere diergezondheid en wat te doen in enkele bijzondere situaties. In het bedrijfsbehandelplan staan alle ziektes en aandoeningen die regelmatig voorkomen op het bedrijf. Hierin staat ook hoe en met welke medicijnen u de ziektes en klachten behandelt.
2. Registratie antibioticagebruik
Als de geiten antibiotica krijgen voorgeschreven of toegediend, moeten geitenhouders met 25 of meer geiten (ten behoeve van de fokkerij of productie van melk of vlees) in een aangewezen databank gegevens over de diersoort en de aantallen dieren melden. Dit kunnen zij doen door de databank te machtigen. De databank haalt dan de diergegevens uit het I&R-systeem als de geitenhouder daar de diergegevens heeft doorgegeven.
Dierenartsen moeten gegevens melden over het diergeneesmiddel dat is afgeleverd of toegepast en de diercategorie waarbij dit middel is toegepast. Zij doen dit in dezelfde databank als waarin de houder de melding doet over de diersoort(en) en de aantallen dieren. Dierenartsen moeten deze gegevens binnen 2 weken melden nadat zij het middel hebben afgeleverd of toegepast.
3. Zelf antibiotica toedienen en op voorraad hebben
Antibiotica hebben de UDD-status (Uitsluitend Door Dierenarts). Dit betekent dat de hoofdregel is dat alleen een dierenarts de antibiotica mag voorschrijven en aan het dier mag toedienen. Geitenhouders met 25 of meer geiten ten behoeve van de fokkerij of productie van melk of vlees mogen vanaf 1 april 2021 alleen onder strikte voorwaarden zelf een kleine hoeveelheid antibiotica op voorraad hebben en toedienen. Zij moeten daarvoor aan de volgende voorwaarden voldoen:
Heeft NGZO een standaard format voor de nieuwe overeenkomst en het nieuwe BGP, wat geitenhouders en dierenartsen verplicht moeten opstellen?
Het registreren van een overeenkomst en het aanwezig zijn van een BGP is sinds de wettelijke aanpassing van de antibioticaregeling een wettelijke verplichting. Daarnaast is het BGP één van de voorwaarden voor het aanwezig zijn op- en door de geitenhouder toedienen van antibiotica op een melkgeitenbedrijf. Deze eis maakt echter (nog) geen onderdeel uit van KwaliGeit. NGZO heeft daarom ook geen standaard format ontwikkeld. De inhoud van de overeenkomst en het BGP is de verantwoordelijkheid van de dierenarts. De Stichting Geborgde Dierenartsen werkt momenteel aan een format. De wettelijke eisen waar een BGP aan dient te voldoen zijn te vinden op www.rvo.nl/onderwerpen/agrarisch-ondernemen/dieren-houden/dierenwelzijn/antibiotica-gebruiken-de-veehouderij/bedrijfsgezondheidsplan-en-bedrijfsbehandelplan
Welke consequenties heeft de veranderde antibiotica-regelgeving voor KwaliGeit.
Er worden in het Handboek 2022 geen nieuwe normen in KwaliGeit opgenomen door de veranderde antibiotica-regelgeving. Voor het vastleggen van de 1 op 1 relatie met de dierenarts mag naast het format van KwaliGeit ook de wettelijk gevraagde overeenkomst gebruikt worden. De nieuwe wettelijke overeenkomst kan dus de bestaande overeenkomst vervangen.
Meer gedetailleerd informatie is te vinden op www.rvo.nl/onderwerpen/agrarisch-ondernemen/dieren-houden/dierenwelzijn/antibiotica-gebruiken-de-veehouderij.